نوروز به معنای روز نو است و در اصطلاح رایج این مرز و بوم به نخستین روز فروردین گفته می‌شود . احادیثی در منابع روایی در این باره آمده است که برخی آن را تایید و برخی نفی کرده‌اند . به نظر می‌رسد رد و تایید در این روایات به لحاظ رسم‌های ناپسند و پسندیده نوروز باشد .

این احتمال هم وجود دارد که روایت تایید ، شاید به جهت نزدیک بودن این روز با حادثه غدیر و ولایت حضرت امیرالمومنین(ع) باشد چرا که بر اساس برخی محاسبات ریاضی و نجومی ، جریان غدیر در سال دهم هجرت در روز 27 اسفند ماه بوده است . پیامبر اکرم(ص) نیز تا سه روز جهت بیعت‌گرفتن در سرزمین غدیر درنگ فرمود . پس نوروز سال دهم هجری هم‌زمان با غدیر بود .

برخی سنت‌های خوب نوروز که اسلام به صورت کلی بر آنها تاکید دارد :

1.      نظافت و خانه‌تکانی؛ از پیامبر (ص) نقل شده است: خداوند زیباست و زیبائى را دوست دارد و سخاوتمند است و سخاوت را دوست دارد و پاک است و پاکیزگى را دوست دارد، 

2.     نیکوکاری ؛  از معصوم(ع) نقل است که فرمود : خداوند متعال نیکوکارى را براى آدمیان غنیمت قرار داده است،

3.     کمک به نیازمندان ، به ویژه خویشان و بستگان ،

4.     توجه به سالمندان؛ پیامبر اعظم(ص) فرمود : رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله و سلّم فرمودند: کسى که برترى پیرمرد سالمند را دانسته و به خاطر سن او احترامش نماید، خداوند او را از وحشت روز قیامت ایمن مى‏نماید،

5.     مهر و محبت به یکدیگر ، صله رحم و دید و بازدید دوستان ،

6.     روی‌آوردن به پاکی و طهارت معنوی با رفتن به قبرستانها و اماکن مذهبی و زیارت‌گاه‌ها با ذکر و دعا .

رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) قطعه شعری در وصف نوروز دارد که سه بیت آن تقدیم می‌گردد :

باد نوروز وزیده اســت به کوه و صحرا

 جامه عید بپوشــند، چه شاه و چه گدا

همه در عیـد به صحرا و گلستان بروند

 من سرمست، ز میخانه کنم رو به خدا

 عیــد نوروز مبارک به غنى و درویش‏

 یار دلـدار، ز بتخانه درى را بگشــــا

 منابع :

1 - مفاتیح‌الحیاه ، آیت‌الله جوادی عاملی ، بهار 1391/چاپ یازدهم

2 - نرم‌افزار دیوان امام خمینی(ره) ، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)

3 – www.khamenei.ir

4 – نرم‌افزار گنجینه روایات ، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی