مقدمه

 حسین(ع) که نورش قبل از خلقت آدم ابوالبشر خلق شده بود[1]   ؛ از رسول خدا(ص) بود و رسول خدا نیز از او [2] ، در نزد مسلمانان ، به ویژه شیعیان دارای جایگاه ویژه‌ای است که بسیار بسیار در وصف آن حضرت نوشته و گفته‌اند . اما این حسین کیست که آنان که در دین او نیستند نیز بدون اغراق در بیان صفات و ویژگیهای او و حرکت تاریخ‌ساز(عاشورای)[3] آن حضرت بازمانده‌اند؟ من باب مثال به ذکر 25 نکته از بیان بیست و پنج شخصیت "غیر مسلمان" در باره خامس آل عبا اکتفا می‌شود :

1 – جستیس آ.راسل[4] :

ای زمین برهنه و خشک کربلا که در تو نه علفی است و نه سبزه‌ای ،

برای ابد آهنگ حزن و اندوه بر تو پوشیده باد ،

زیرا در سرزمین تو بدن مقدس و پاره پسر فاطمه افتاده است که روح خویش را به خدا تقدیم نمود .

ای دیده ، خوابگاه حسین بن علی است این ؟

یا منزل معالی و معموره علاست ؟( اوحدی مراغه‌ای)

2 – گابریل انکری[5] :

به جای این که واقعه کربلا ، موجب ترس طرفداران حسین و علی شود ، شجاعت شیعیان را برانگیخت.

به قول ملک‌الشعرای بهار :

حسین آن که از رُخش دل شیعه روشن است

به تاریکی ضلال ، رُخش نور معلن است

3 – آنتوان بارا[6] :

حماسه حسین(ع) تنها مختص شیعه و سنی و مسلمان نیست ، بلکه متعلق به هر مؤمن است ؛ ... حسین در قلب من است .

4 - بارتولومو[7] :

از روزی که یزید به جای پدر در دمشق نشست ، فسق و فجور در دستگاه او علنی شد ... حسین مشاهده می‌کند که حکومت ظلم و فساد به زودی اسلام را از بین خواهد برد ؛ از این رو تصمیم گرفت برای نجات اسلام از ظلم و ستم ، اقدام کند .

5 – ادوراد براون[8] :

آیا قلبی پیدا می‌شود که وقتی در باره کربلا سخن می‌شنود ، اندوهناک نگردد ؟ حتی غیرمسلمانان نیز نمی‌توانند پاکی روحی را که در این جنگ تحت لوای اسلام تجلی یافت انکار کنند .

6 – کارل برو کلمان[9] :

شهادت حسین علاوه بر نتایج و اثرات سیاسی ، موجب تحکیم و اشاعه مذهب شیعه گردید و این مذهب مرکز و مظهر تمایلات ضد غرب شد .

7 - ال.ام.بوید[10] :

در طی قرون ، افراد بشر همیشه جرأت ، پردلی ، عظمت روح ، بزرگی قلب و شهامت را دوست داشته‌اند و نتیجه همین ارزشهاست که آزادی و عدالت هرگز به نیروی ظلم و فساد تسلیم نمی‌شود. این بود شهامت و این بود عظمت حسین و من مسرورم با کسانی که این فداکاری عظیم را از دل و جان ثنا می‌گویند ، همنوا بوده‌ام ، هرچند که 1300 سال از آن تاریخ گذشته است .

8 – پورشو تامداس توندون[11] :

این فداکاریهای عالم از قبیل شهادت حسین سطح بشریت را ارتقاء بخشیده است و شایسته است که خاطره آن همیشه بماند و یادآوری شود .

9 – جبران خلیل جبران[12] :

حسین چراغ فروزنده‌ای برای همه ادیان است .

10 – جرج جرداق[13] :

آن غیرتمندی که تا این پایه به ناموس مردمان اهتمام می‌ورزید و در حمایت از همسر و خانواده و دیگران لحظه‌ای از مجاهدت باز نمی‌ایستاد ، چون در میدان رزم یکه و تنها ماند و از زخم شمشیر و نیزه و زوبین بر زمین نشست و اوباش کوفه و سربازان مزدور دستگاه حاکم را دید که از هر سو به سرپناه(خیمه) زن و فرزندانش حمله‌ور هستند ، دست پولادین خونین بر آورد و فریاد زد که : هان ای نامردان ! اگر دین ندارید ، در زندگی آزاده باشید .

11 – فردریک جمس[14] :

درس حسین و هر قهرمان شهید دیگر این است که در دنیا اصول ابدی عدالت ، ترحم و محبت وجود دارد که تغییرناپذیرند و هم‌چنین هر گاه کسی برای این صفات ابدی مقاومت کند و در راه آن پافشاری نماید ، آن اصول همیشه در دنیا باقی و پایدار خواهد ماند .

12 - جوزف حرب[15] :

آقایان ! مسیحیت من بدون حسین کامل نمی‌شود . هر آئینی – چه آسمانی و چه غیرآسمانی – اگر شخصیتی چون حسین نداشته باشد ، دینی زمینی است و از بهشت بی‌بهره .

13 – موریس دو کبری[16] :

اگر مورخین ما ، حقیقت این روز را می‌دانستند و درک می‌کردند که عاشورا چه روزی است ، این عزاداری را مجنونانه نمی‌پنداشتند ؛ زیرا پیروان حسین به واسطه عزاداری او دانستند که پستی و زیردستی و استعمار و استثمار را نباید قبول کنند ، چون شعار رهبر و سرور آنها ، تن ندادن به ظلم و ستم بود . اندکی ژرف بیاندیشیم  و بررسی کنیم که در مجالس عزاداری حسین چه نکات دقیق حیات‌بخشی مطرح می‌شود !

14 – چارلز دیکنز[17] :

اگر منظور حسین جنگ در راه خواسته‌های دنیایی بود ، من نمی‌فهمم چرا خواهران و زنان و اطفالش به همراه او بودند ؟ پس عقل حکم می‌کند که او فقط به خاطر دینش فداکاری خویش را انجام داد .

15 – جرج زکی[18] :

"سلام بر کربلا" ؛ جوانمردا ، آمده‌ام تا پوزش بخواهم ؛ بخشش از تو است و شعر با تو گوارا می‌شود .

ای کربلا ؛ خاک تو چه‌قدر عطرآگین شده ! شمیم پرستش و عبادت از تو به مشام می‌رسد .

ای سرزمین کرامات که شعله تو هیچ‌گاه خاموش نشده است ... !

صائب تبریزی چه زیبا سرود :

مظهر انوار ربانی ، حسین بن علی

آن که خاک آستانش دردمندان را شفاست

16 – جرجی زیدان[19] :

پس از رحلت پیامبر ... حب جاه و مال بر فضایل اخلاقی ، فایق آمد و افکار و آرای آل علی در میان چنان مردمی بی‌اثر ماند . چنان‌که مردم کوفه به خاطر جاه و مال ، بیعتی را که با حسین بن علی کرده بودند ، در هم شکستند و به این نیز اکتفا نکردند و او را کشتند .

17 – بولس سلامه[20] :

حق چنان در من مسیحی جوشید که از شدت محبتش مرا شیعه علی خواندند ، ای آسمان گواه باش و ای زمین شهادت بده که من علی را دوست می‌دارم ... .

من مسیحی را حسین به گریه انداخت و قطرات اشک از افق چشمانم تابید و درخشید . هرگز حال آن‌که که از دور به آتش می‌نگرد با حال آن‌که بر روی هیزم می‌سوزد یک‌سان نیست.

18 – رشاد سلامه[21] :

در کربلا بانگی برخاست و با خون حسین آبیاری شد که گوش قلب‌ها آن را می‌شنود و عقل و فکر را مدهوش می‌سازد .

19 – توماس کارلایل[22] :

بهترین درسی که از تراژدی کربلا می‌گیریم این است که حسین و یارانش ایمان استوار به خدا داشتند. آنها با عمل خود روشن کردند که برتری عددی در جایی که حق با باطل رو به رو می‌شود اهمیتی ندارد . پیروزی حسین با وجود اقلیتی که داشت باعث شگفتی من است .

20 – سلیمان کتانی[23] :

قیام حسینی جز انقلابی معنوی برای در هم کوبیدن ظلم و جهالت نبود ، دیروز برادرش حسن الگویی سپید عرضه کرده بود و روز دیگر او الگویی سرخ ارائه می‌کرد و هر دو الگو از مصدری واحد مشتق شده بودند که مصدر بزرگ‌تری برای بر پا ساختن جامعه‌ای استوار بود ؛ ... .

21 - مهاتما گاندی[24] :

من زندگی حسین آن شهید بزرگ اسلام را به دقت خوانده‌ام و به صفحات کربلا توجه کافی کرده‌ام ، بر من روشن شده است که اگر هندوستان بخواهد یک کشور پیروز گردد ، بایستی از روش او پیروی کند .

22 – ادوارد گیبون[25] :

در طی قرون آینده ، برای بشریت و در سرزمین‌های مختلف ، شرح صحنه حزن‌آور مرگ حسین موجب بیداری قلب‌ها خواهد شد .

23 – توماس ماساریک[26] :

گر چه کشیشان ما هم از ذکر مصائب حضرت مسیح مردم را متاثر می‌سازند ، ولی آن شور و هیجانی که در پیروان حسین یافت می‌شود در پیروان مسیح یافت نخواهد شد . مانند این است که مصائب مسیح در برابر مصائب حسین مانند پر کاهی است در مقابل یک کره بزرگ .

24 – ایروینگ واشنگتن[27] :

در زیر آفتاب سوزان سرزمین خشک و بر ریگ‌های تفدیده]تفتیده[ عراق ، روح حسین فناناپذیر است ؛

ای پهلوان

و ای نمونه شجاعت

و ای شهسوار من ،

ای حسین !

25 – توماس مان[28] :

اگر فداکاری مسیح و حسین با هم مقایسه شود ، حتما فداکاری حسین پرمغزتر و با ارزش‌تر جلوه خواهد کرد ، زیرا روزی که مسیح می‌خواست فدا شود زن و فرزند نداشت و در فکر آنان نبود که بعد از او به چه سرنوشتی دچار خواهند شد . اما حسین زن و فرزند داشت و بعضی از آن‌ها خردسال بودند و به پدر احتیاج داشتند .

پانوشت