جعفر بن محمد(ع) امام ششم شیعیان و رئیس مذهب جعفری می‌باشد که نقل است بیش از 4 هزار شاگرد در مکتبش به فراگیری علوم مشغول بوده‌اند. آن امام هُمام سرچشمه علوم بود و جهان عصر ایشان و بعد از آن از پرتوهای انسان‌ساز وجود مبارکش بهره‌مند بوده و خواهد بود. در سال‌گشت شهادت امام جعفر صادق(ع) شش تشعشع از تشعشات انوار نورانی آن حضرت تبرکاً برشمرده می‌شود:

1 - نیکی به همسایه

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ حُسْنُ الْجِوَارِ یَزِیدُ فِی الرِّزْق‏(نقل از وسائل الشیعة) 

امام صادق(ع) فرمود: همسایه‌داری نیک، روزی را می‌افزاید.

قَالَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ الصَّادِقُ (ع) مَنْ رُزِقَ مِنْ أَرْبَعَةِ خِصَالٍ وَاحِداً دَخَلَ الْجَنَّةَ بِرِّ الْوَالِدَیْنِ أَوْ صِلَةِ الرَّحِمِ أَوْ حُسْنِ الْجِوَارِ أَوْ حُسْنِ الْخُلُق‏(نقل از جامع الأخبار)

آن حضرت هم‌چنین فرمود: به هر کس یکی از چهار خصلت روزی شود وارد بهشت می‌گردد: نیکی به پدر و مادر، صله رحم، همسایه‌داری نیکو و خوش‌اخلاقی.

2 - حسن خلق

قَالَ لِی أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع) مَا یَقْدَمُ الْمُؤْمِنُ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ بِعَمَلٍ بَعْدَ الْفَرَائِضِ أَحَبَّ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى مِنْ أَنْ یَسَعَ النَّاسَ بِخُلُقِه‏(نقل از الکافی)

امام صادق(ع): مؤمن، پس از واجبات، عملی محبوب‌تر از خوشررفتاری با مردم، بر خدا عرضه نکرده است.

3 – خوش‌خویى‏

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ الْبِرُّ وَ حُسْنُ الْخُلُقِ یَعْمُرَانِ الدِّیَارَ وَ یَزِیدَانِ فِی الْأَعْمَار(نقل از الکافی)

امام صادق(ع): نیکی و خوش‌خویی سرزمین را اباد می‌کنند و بر عمر آدمی می‌افزایند.

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) حُسْنُ الْخُلُقِ مَجْلَبَةٌ لِلْمَوَدَّةِ(نقل از الکافی)

آن حضرت فرمود: خوش‌ررویی عامل جلب دوستی است.

4 - چشم پوشی از خطا از وظایف حاکمان

ثَلَاثَةٌ تَجِبُ عَلَى السُّلْطَانِ لِلْخَاصَّةِ وَ الْعَامَّةِ- مُکَافَاةُ الْمُحْسِنِ بِالْإِحْسَانِ لِیَزْدَادُوا رَغْبَةً فِیهِ- وَ تَغَمُّدُ ذُنُوبِ الْمُسِی‏ءِ لِیَتُوبَ وَ یَرْجِعَ عَنْ غَیِّهِ «3»- وَ تَأَلُّفُهُمْ جَمِیعاً بِالْإِحْسَانِ وَ الْإِنْصَاف‏(بحار الأنوار)

امام صادق(ع) فرمود: بر حاکمان لازم است سه چیز را درباره خاص و عام رعایت کنند:

اول) دادن پاداش نیکو به نیکوکاران تا به کارهای خیر تشویق شوند.

دوم) چشم‌پوشی از گناهان خطاکاران تا توبه کنند و از راه خطا باز گردند.

سوم) تألیف قلوب همه اقشار مردم با احسان و انصاف.

5 - خشنودى شیطان از تفرقه و خشم شیطان از وحدت

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَا یَزَالُ إِبْلِیسُ فَرِحاً مَا اهْتَجَرَ الْمُسْلِمَان‏ فَإِذَا الْتَقَیَا اصْطَکَّتْ رُکْبَتَاهُ وَ تَخَلَّعَتْ أَوْصَالُهُ- وَ نَادَى یَا وَیْلَهُ مَا لَقِیَ مِنَ الثُّبُور(بحار الأنوار)

امام صادق(ع) فرمود: هرگاه دو مسلمان از یکدیگر جداشوند]قهر باشند[ شیطان پیوسته شادمان است و چون آن دو آشتی کردند، زانوان شیطان به لرزش می‌افتند و بندهایش از هم جدا می‌شوند و فریاد برمی‌آورد: وای بر من از هلاکتی که بدان گرفتار شدم.

6 - نفى ذلت‏پذیرى

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ فَوَّضَ إِلَى الْمُؤْمِنِ أَمْرَهُ کُلَّهُ وَ لَمْ یُفَوِّضْ إِلَیْهِ أَنْ یَکُونَ ذَلِیلًا أَ مَا تَسْمَعُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یَقُولُ- وَ لِلَّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنِینَ‏(بحار الأنوار)

امام صادق(ع) فرمود: خدا همه کارهای مؤمن را به خود او واگذاشت؛ ولی به او اجازه ذلت و خواری نداد.

فَالْمُؤْمِنُ یَکُونُ عَزِیزاً وَ لَا یَکُونُ ذَلِیلًا وَ قَالَ إِنَّ الْمُؤْمِنَ أَعَزُّ مِنَ الْجَبَلِ یُسْتَقَلُّ مِنْهُ بِالْمَعَاوِلِ وَ الْمُؤْمِنُ لَا یُسْتَقَلُّ مِنْ دِینِه‏(بحار الأنوار)

آن حضرت فرمود: پس مؤمن عزیز است و ذلیل نیست. مؤمن از کوه نفوذناپذیرتر است، زیرا از کوه با ضربه‌های کلنک کاسته می‌شود؛ اما با هیچ ابزاری نمی‌توان از ایمان مؤمن کاست.

 

25 شوال مصادف با 18 تیر سال‌گشت شهادت امام جعفر صادق(ع) بر جامعه مسلمانان تسلیت باد

منبع:

جوادی آملی عبدالله، مفاتیح الحیاه، مرکز نشر اسراء، چاپ یازدهم بهار 1391